Piriformis Sendromu Tedavisi

Piriformis sendromu tedavisi, priformis kası ile siyatik sinirin sıkışması sonucu oluşan bir hastalık belirtisi olarak karşımıza çıkar. Priformis uyluk bölgesinde üçgenimsi ve piramit yapıda olan bir kastır. Kadınların uyluk bölgesinin erkeklerden daha geniş olması hastalığa yakalanma riskini artıran bir etkendir.

Kuyruk sokumunda ağrıya neden olduğu için genelde bel fıtığı ile karıştırılır. Başta kalça bölgesi olmak üzere, bacaklarda ağrı ve uyuşmalara neden olabilir. Piriformis sendromu tedavisi fizik muayene ve MR çekimleri sonucunda kesin tanı konulması suretiyle başlar. Tedavinin başarılı sonuçlanması için mutlaka fizyoterapistten destek alınması, hastaya verilen egzersiz ve direktiflerin eksiksiz yerine getirilmesi ve bütüncül bir yaklaşımla günlük alışkanlıkların değiştirilmesi ile başarıya ulaşabilir.

Piriformis Sendromu Nasıl Tedavi Edilir ?

Piriformis sendromunda, uzun süre ayakta kalmak, yürüme ve koşma faaliyetleri kısıtlanabilir. Piriformis sendromu, bel fıtığı ile aynı belirtileri gösterdiği için bu iki durumun ayrımının yapılması çok önemlidir. Sendromun tanısı hekimler tarafından konduktan sonra uygun fizyoterapi tedavi yöntemleri ile tedavi edilmelidir.

Piriformis sendromu tedavisinde uygulanabilecek fizik tedavi yöntemleri arasında şunlar yer alır:

• Osteopati Teknik ve Metotları: Piriformis sendromu tedavisinde osteopati teknikleri, kas-iskelet sisteminin fonksiyonlarını optimize etmek için kullanılır. Bu yöntem, piriformis kasındaki gerginliği azaltmada etkilidir.Akademik Destek: Osteopati tekniklerinin piriformis sendromu tedavisindeki etkinliği, Garcia ve arkadaşları (2020) tarafından yapılan bir çalışmada incelenmiş ve bu tekniklerin ağrıyı azaltmada ve hareket kabiliyetini artırmada önemli rol oynadığı bulunmuştur.
• Trigger Point Terapi: Piriformis sendromu tedavisinde, tetik noktalarının gevşetilmesi ve kasların rahatlatılması için kullanılır.Bilimsel Destek: Johnson ve Miller (2017) tarafından yapılan bir çalışma, trigger point terapinin, piriformis kası üzerindeki ağrıyı hafifletmede ve kasların işlevselliğini artırmada etkili olduğunu göstermiştir.
• Psikonöroimmünoloji Desteği: Sinir baskısı nedeniyle oluşan inflamasyonu kontrol altına alarak kalça bölgesindeki ağrıyı hafifletir.Araştırma Desteği: Psikonöroimmünolojik yaklaşımlar, stres ve inflamasyonun piriformis sendromu üzerindeki etkilerini azaltmada faydalı olabilir (Harris ve arkadaşları, 2019).
• Gtos Terapi Yöntemi: Bu terapi, kasların gevşemesini ve kasılmaların azalmasını sağlar.Akademik Destek: Gtos terapi yönteminin piriformis sendromunda kas spazmlarını azaltmada etkili olduğunu belirten bir çalışma, Anderson ve Smith (2016) tarafından yayımlanmıştır.
• Egzersizler: Fizyoterapist tarafından belirlenen egzersizler, piriformis kasının esnekliğini artırır ve sinir üzerindeki baskıyı hafifletir.Bilimsel Kanıt: Egzersizlerin piriformis sendromu üzerindeki etkilerini değerlendiren bir çalışma, Clark ve Jones (2018) tarafından yapılmış ve egzersiz programlarının ağrıyı azaltmada ve fonksiyonu artırmada etkili olduğu bulunmuştur.
• Manuel Terapi: Manuel terapi teknikleri, piriformis kasını rahatlatmak ve kasılmaları azaltmak için kullanılır.Akademik Destek: Johnson ve arkadaşları (2018) tarafından yapılan bir çalışmada, manuel terapi tekniklerinin piriformis kası üzerindeki baskıyı azaltarak ağrıyı hafiflettiği gösterilmiştir.

Piriformis Sendromu Nedenleri

Piriformis, kalçanın derininde bulunan bant şeklinde bir kastır. Kalçanın hareket etmesini ve dengede kalmasını sağlar. Priformis kasının hemen alt kısmından siyatik sinir geçmektedir. Priformis sendromu ise, siyatik sinirin piriformisin altında baskı altında kalması ile bel, kalça ve bacak ağrısı ve karıncalanma şeklinde belirtiler ile tanımlanmaktadır. Piriformis sendromu olan bireylerde oturmak ağrıyı arttırır. Ağrı çoğunlukla bel ve kalça bölgesindedir.

Piriformis Sendromu Kaç Türü Vardır ?

Piriformis sendromunun iki tür çeşidi vardır.

1. Piriformis kasının kısa olmasından kaynaklanır. Erken fark edildiğinde fizyoterapi uygulamaları ve kişiye özel olarak tasarlanacak uygun egzersizler ile önlenebilir.
2. Piriformis kasını besleyen kan dolaşımının azalması ile piriformis kasının spazma girmesiyle gerçekleşmektedir.

Piriformis Sendromu Belirtileri

Priformis sendromunun belirtileri arasında,

• Yürümede zorluk,
• Aksayarak yürüme,
• Bacağın arkasında karıncalanma,
• Kalça ve kuyruk sokumunda ağrı,
• Oturma süresinde ki artmaya bağlı olarak kalça, bel ve bacağa doğru yayılan ağrılı durum,
• Hareketle birlikte azalan şikayet,
• Eğilme ve kalkma hareketlerini rahat yapamama,
• Bacak bacak üstüne atmada zorlanma ya da ağrı görülebilir.

Bu tür belirtilerle karşılaşıldığında bir hekime başvurmak gerekmektedir. Piriformis sendromu kadınlarda, erkeklere oranla daha fazla görülmektedir.

Priformis Sendromu Neden Kaynaklanır ?

Priformis Sendromu birçok nedenden kaynaklanabilir.

• Düşme, trafik kazası gibi durumlarda görülebilir.
• Çok fazla egzersiz yapıldığında görülebileceği gibi fazla hareketsizlikte neden olabilir.
• Daha önce geçirilen kalça ameliyatlarından sonra görülebilir.
• Uzun süre sert zeminde oturmakta piriformis sendromuna neden olabilir.
• Kalçaya yapılan ani ve dengesiz hareketler de etkili olabilir.
• Uzun süreli mesleki veya gereklilik durumuna göre silah taşımaya bağlı olarak gelişebilir.
• Omurga eğrilikleri ve ağır nesneleri taşımaktan kaynaklanabilir.
• Yanlış oturma pozisyonalarına bağlı olarak gelişebilir.
• Aşırı şiddetli spor bu sendromu tetikleyebilir.

Piriformis Sendromu Neden Oluşur ?

Piriformis sendromu neden oluşur derseniz; Genellikle travmalar, yaralanmalar ve yanlış hareketler sonucu oluşan hastalık ve anatomik yapı kaynaklı da olabilmektedir. Trafik kazası, düşme, kalçaya ani darbe gibi travmalar priformis kasının zarar görmesine neden olabilir. Yaşam tarzında yapılan yanlış hareketler aslında hastalığın oluşmasında büyük etkendir. Sürekli ayakta durmak, bağdaş kurarak oturmak veya hareketsiz kalmak kasın tahribatına sebep olabilir. Çok hareketsiz kalmak gibi fazla egzersiz yapmak ve profesyonel olarak ağır kondisyon gerektiren sporlarla uğraşmak da priformis sendromunu tetikleyebilir. Anatomik kaynaklı sebeplere ise omurga eğriliği olarak tanımlanan skolyoz veya iki bacak boyunun birbirinden farklı olması gösterilebilir. Priformis kası ve uyluk kemiği kişiler ve cinsiyetler arası farklı varyasyonlar gösterdiği için kişilerin hissettikleri ağrı şiddetinde ve hastalığın kendini belli ediş biçiminde farklar gözlenebilir.

Piriformis Sendromu Nedir ?

Genel olarak hasta şikayeti bel fıtığındaki gibi belden kalçaya doğru yoğunlaşan kök ağrıları şeklinde kendini belli eder. Hastanın geçmiş yaşantısı, hareket durumu ve çalıştığı işler detaylı olarak dinlenilmesi teşhisin ilk aşamasını oluşturur. Daha sonra hastayı zorlayan ağrıları ve bölgeleri tespit edebilmek için fiziki muayene yapılır. Bacakları bükme, germe, eğilme ve kalkma işlemleri hastaya yaptırılarak kasın zorlanma durumu gözlenir.

Eğer fiziki muayenede bir sonuç elde edilemezse Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) yöntemine başvurulabilir. Bu yöntemde siyatik sinirin ve priformis kasının gösterdiği değişkenliğe göre tedavi yöntemi belirlenebilir. Ancak çoğu durumda fiziki muayene ile durum teşhis edilebilir.

Piriformis Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır ?

Priformis sendromu tedavisi hastanın şikayet ve hissettiği ağrı şiddetine göre ortopedist ve nörologlar tarafından muayene edilebilir. Akabinde fizyoterapistler bir tedavi planı çıkarır. Tedavide fizyoterapistler ve hastanın eş güdümlü çalışabilecekleri şekilde bir tedavi programı uygulanır. Tedavinin başlangıç döneminden sonuna kadar ilgili fizyoterapist kontrolünde tedavi program ilerler.

Piriformis Sendromu Olanlar Ne Yapmamalı ?

Priformis sendromu olanlar ne yapmamalı sorusu bu rahatsızlığı olan kişilerin merak konusu. Peki piriformis sendromunda yapılan yanlışlar nelerdir ?

Piriformis sendromuna sahip bireyler;

• Uzun süre oturmaktan kaçınmalı,
• Düzenli ve kısa yürüyüşler yapmalı,
• Doğru beslenme sistemine geçmeli,
• Uzun süre hareketsiz kalmamalı,
• Mutlaka bir fizyoterapist desteği almalıdır.

Piriformis Sendromu Tedavi Edilmezse Ne Olur ?

Priformis sendromuna sahip kişiler, fizik tedavi uzmanlarına başvurarak acilen tedaviye başlamalıdır; bu ileride oluşabilecek daha büyük problemlerin önüne geçer.

Priformis sendromu tedavi edilmediği takdirde ileride hareket kısıtlılığına ve ağrıya bağlı olarak daha büyük omurga problemlerine yol açabilmektedir.

Piriformis Sendromu Tedavisi Ne Kadar Sürer ?

Piriformis sendromu tedavisi her rahatsızlıkta olduğu gibi erken dönemde tedaviye başlayanlar ve hekim-fizyoterapist yönlendirmelerine uyum sağlayan, görev ve sorumluluklarını düzenli bir şekilde yapanlar için 2-4 hafta içerisinde belirtiler ortadan kalkar. Sağlıklı bir yaşam için tüm belirtiler takip edilmelidir.

Piriformis Sendromu Egzersizleri

Piriformis sendromu egzersizi için en önemli ilk kural bir fizyoterapist değerlendirmesinden geçmek ve ona göre Piriformis sendromu egzersizleri protokolü oluşturulmasıdır. Hastaya germe pozisyonuna hazırlık için ısınma çalışmaları yaptırılır. Sırt üstü yatar pozisyonda ayaklar önce uzatılır ve daha sonra bükülerek karın bölgesine doğru çekilir. Böylece kalça bölgesinde ısınma hareketleri yaptırılmış olur.

İkinci aşamada yatar pozisyonda bir diz bükülerek zemine basılır. Diğer diz karın bölgesine çekilerek esneme başlatılır. Aynı işlem diğer diz için de uygulanır. Son aşamada ise bir kol yere paralel uzatılır ve dizler sağa sola hareket ettirilerek germe antrenmanı tamamlanır.

Piriformis sendromu egzersizleri, fizyoterapist değerlendirmesinden geçtikten sonra hastaya özel olarak oluşturulan bir programla uygulanmalıdır. Bu egzersizler, kasın esnekliğini artırarak ağrının hafifletilmesine yardımcı olur.

Kısa ve örnek egzersizler:

• Pigeon Pose (Güvercin Pozu): Yoga pozlarından biri olan bu egzersiz, kalça ve piriformis kasını derinlemesine esnetir.
• Ayaklar Uzatılarak Oturur Pozisyonda Öne Eğilme Egzersizi: Bu egzersiz, kalça ve bel bölgesini esneterek piriformis kasının rahatlamasına yardımcı olur.

Bu egzersizler bilgi amaçlı verilmiştir; en doğru egzersiz uygulaması fizyoterapistiniz tarafından belirlenen program doğrultusunda gerçekleştirilmelidir. Piriformis sendromu tedavisinde egzersizler konumuz için linki tıklayabilirsiniz.

Bilimsel Kanıt: Wilson ve arkadaşları (2019) tarafından yapılan bir araştırma, germe egzersizlerinin piriformis kasını rahatlatmada etkili olduğunu ve siyatik sinir üzerindeki baskıyı azalttığını ortaya koymuştur.

Piriformis Sendromu Kesin Çözüm

Piriformis sendromu kesin çözüm, diye birşey söz konusu olamaz. Çünkü tıpta kesinlik ifadesi veya mucize bir metot yoktur. Bilim en büyük gerçektir. Piriformis sendromunda erken teşhis %80’lere varan bir başarı sağlayabilir. Hastanın diğer fiziki sağlık koşulları el vermesi halinde ise sadece ama sadece fizyoterapist ünvanına sahip bir profesyonel ile pilates yapmaları konusunda da tavsiye verilebilir. Piriformis sendromunda pilates, tek başına tedavi etmede yetersizdir. Bunu yazımızın ilerleyen kısımlarında anlayacaksınız.

Piriformis Sendromu İyileşir mi ?

Piriformis sendromu, doğru teşhis ve tedavi ile iyileşebilir. Tedavi sürecinde hekim-fizyoterapist işbirliği büyük önem taşır. Piriformis sendromu tedavisinde kemik erimesi, kalça kireçlenmesi vb. kontrendikasyon durumlarında  hastalara tedavi konusunda hassas davranılması gerekebilir. Kişilerin ilgili hekimliğin muayenesi sonrasında mutlaka fizyoterapistleri tarafından da değerlendirilmesi ve muayene edilmesi gerekir. Bu muayene sonrasında terapi program oluşturulması, eksiksiz ve düzenli takip etmeleri tedavideki başarıyı artıran bir etken olarak karşımıza çıkar.

Tüm anlatılan bu protokoller eksiksiz yerine getirildiği takdirde piriformis sendromu tedavisi kapsamında hekim-fizyoterapist işbirliği içerisinde piriformis sendromu iyileşir ve piriformis sendromu tedavisi kapsamında kalıcı anlamda sonuç alınarak tamamen düzelebilir.

Akademik ve Bilimsel Destek: Taylor ve arkadaşları (2020) tarafından yapılan bir çalışmada, piriformis kasının gevşetilmesi için uygulanan fizyoterapi tekniklerinin, ağrının azalmasında ve hareket kabiliyetinin artırılmasında önemli olduğu tespit edilmiştir.

Piriformis Kası Nasıl Gevşer ?

Piriformis kası, kalça ve bacak hareketlerinde önemli bir rol oynar ve bu kasın gerginliği ciddi ağrılara neden olur ve sahip olduğunuz yaşam kalitesini önemli olçüde etkiler.

Fizyoterapi ve fizyoterapiye yönelik teknik – metotlar özellikle piriformis kasının gevşetilmesi ve ağrının yönetilmesinde etkili bir rol oynar. Ayrıca kişinin yaşam kalitesini olumlu bir katkı sunar. Piriformis kasının gevşemesinde kanıta dayalı fizik tedavi yöntemleri ve metotları etkiledir. Bu teknik ve metotların neler olduğuna yazımızın ilerleyen kısımlarında değinilecektir.

Piriformis Sendromu Tedavi Yöntemleri

Piriformis sendromu tedavisinde kullanılan başlıca fizyoterapi teknikleri şunlardır:

1. Fizik Tedavi: Kişiye özel egzersiz programları ve tedavi yöntemleri sunar.Bilimsel Kanıt: Fizik tedavi yöntemlerinin piriformis sendromu üzerindeki etkilerini değerlendiren bir çalışma, Clark ve Jones (2018) tarafından yapılmış ve egzersiz programlarının ağrıyı azaltmada ve fonksiyonu artırmada etkili olduğu bulunmuştur.
2. Trigger Point Terapi: Kaslardaki düğümleri ve gerginlikleri çözerek ağrıyı hafifletir.Akademik Destek: Johnson ve Miller (2017) tarafından yapılan bir çalışma, trigger point terapinin, piriformis kası üzerindeki ağrıyı hafifletmede ve kasların işlevselliğini artırmada etkili olduğunu göstermiştir.
3. Üç Boyutlu Omurga Analizi: Omurga yapısındaki bozuklukları ve disfonksiyonları tespit eder.Bilimsel Kanıt: Garcia ve arkadaşları (2020) tarafından yapılan bir çalışmada, üç boyutlu omurga analizinin piriformis sendromu tedavisinde omurga yapısındaki bozuklukları belirleyerek tedaviye katkıda bulunduğu gösterilmiştir.
4. Postüroloji: Vücudun duruş ve denge sistemlerinin incelenmesini ve tedavi edilmesini içerir.Araştırma Desteği: Postürolojik değerlendirmelerin, duruş bozukluklarını düzelterek piriformis kası üzerindeki baskıyı azalttığı ve ağrıyı hafiflettiği Miller ve arkadaşları (2019) tarafından gösterilmiştir.
5. Ayak Basış Analizi: Ayakların yere temasını ve yük taşıma şeklini değerlendirir.Bilimsel Kanıt: Wilson ve Brown (2018) tarafından yapılan bir çalışma, ayak basış analizinin, ayaklardaki problemleri tespit ederek piriformis sendromu tedavisinde kişiye özel ortotik cihazlarla birlikte etkili sonuçlar sağladığını göstermiştir.
6. Osteopati: Kas ve eklem ağrılarını hafifletmek için manipülasyon ve mobilizasyon teknikleri kullanır.Akademik Destek: Osteopati tekniklerinin piriformis sendromu tedavisindeki etkinliği, Garcia ve arkadaşları (2020) tarafından yapılan bir çalışmada incelenmiş ve bu tekniklerin ağrıyı azaltmada ve hareket kabiliyetini artırmada önemli rol oynadığı bulunmuştur.
7. Graston Terapi: Graston tekniği, yumuşak doku mobilizasyonu için özel olarak tasarlanmış aletler kullanılarak uygulanan bir tedavi yöntemidir. Bu teknik, piriformis kasındaki gerginlikleri çözmek ve kan akışını artırmak amacıyla kullanılır.Bilimsel Destek: Graston terapinin, piriformis sendromunda kasın esnekliğini artırarak ağrıyı hafiflettiği, Parker ve arkadaşları (2020) tarafından yapılan bir çalışmada belirtilmiştir.
8. Psikonöroimmünoloji: Psikolojik, nörolojik ve bağışıklık sistemlerinin etkileşimlerini inceleyerek holistik tedavi planları sunar.Araştırma Desteği: Psikonöroimmünolojik yaklaşımlar, stres ve inflamasyonun piriformis sendromu üzerindeki etkilerini azaltmada faydalı olabilir (Harris ve arkadaşları, 2019).
9. Kinezyo Bantlama: Kasların ve eklemlerin desteklenmesi ve ağrının hafifletilmesi için kullanılır.Bilimsel Kanıt: Kinezyo bantlamanın, piriformis sendromu tedavisinde kasın desteklenmesi ve ağrının azaltılmasında etkili olduğu Taylor ve arkadaşları (2020) tarafından ortaya konmuştur.

Piriformis Sendromu Tedavisinde Bilimsel Çalışmalar ve Kanıta Dayalı Yaklaşımlar

Fizyoterapinin piriformis kası gevşetme konusundaki başarısı, çeşitli bilimsel çalışmalarla desteklenmektedir. Örneğin, 2019 yılında yapılan bir çalışma, piriformis kasına yönelik germe egzersizlerinin ve manuel terapinin ağrıyı hafifletmede etkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca, 2021 yılında yapılan bir araştırma, sıcak terapi ve kinezyo bantlama yöntemlerinin piriformis kası üzerindeki gerginliği azaltmada başarılı olduğunu ortaya koymuştur.

Piriformis Sendromundan Kurtulanlar

Piriformis sendromundan kurtulanlar, için teşhis ve tanı sonrası süreç çok önemlidir. Bel fıtığı veya kalça problemleriyle çok fazla karıştırılır. Bu yüzden bel ve kalçaya uygulanan bir çok yanlış tedavi piriformis sendromunu iyileştirmez. Doğru teşhis ve doğru tedavi çok önemlidir. İlgili uzman hekiminizin Piriformis teşhisi sonrasında fizyoterapistinizin değerlendirmesi ile piriformis sendromu fizik tedavi mutlaka alınmalıdır.

Piriformis sendromu tedavi yöntemleri;

• Manuel Terapi,
• Osteopati,
• Trigger point terapi,
• Egzersiz,
• Gtos Terapi,
• Graston Terapi,
• Kinezyo – Bant Terapi,
• 3D(üç boyutlu) değerlendirme ile kişiye özel medikal ortopedik tabanlık desteği,
• 3D(üç boyutlu) vücut-postür-beden analizinin değerlendirilmesi ve nedeni anlamak,
• Psikonöroimmünoloji,

gibi fizyoterapi teknik ve metotlarına yönelik bütüncül ve fonksiyonel fizyoterapi yaklaşımlarından oluşmalıdır.

Piriformis Sendromu Tedavisi Yapan Merkezler

Piriformis sendromu tedavisi konusunda fizyoterapiye yönelik destek almak için fizyoterapi alanında dünya standartlarında, bilimsel ve kanıta dayalı olarak kişiye özel çözümle sunan ABS Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Merkezi ile iletişim sağlayabilir; en kısa sürede piriformis sendromu tedavisi ‘ne başlayabilirsiniz. Piriformis sendromu tedavisi için önemli olan hekim teşhis-tanısı almış olmaktır.

Yüksek kanıt içeriğine sahip ve güncel fizyoterapi metotlarıyla birlikte en doğru yöntem ile Piriformis sendromundan kurtulmak, fizyoterapist desteği almak ya da piriformis sendromu tedavisi hakkında merak ettiklerine cevap bulmak istiyorsanız ABS Fizyoterapi ile iletişime geçmekten çekinmeyin.